Artan üretici enflasyonu, kuraklık, zirai don gibi sorunlarla uğraşan çiftçiye bir darbe de Tarım Kredi Kooperatifleri’nden geldi. Yüksek maliyet-düşük satış fiyatı kıskacında ezilen çiftçi, işletme sermayesi ihtiyacı için kendi emekleri ile kurulan Tarım Kredi Kooperatifleri’ne gidince eli boş döndü, kredi alamamaya başladı. Alabilenler de kurumun kredi politikası gereği bankalardan daha pahalıya alır oldu.
Tarım Kredi’nin kaynakları, sürekli zarar eden iştiraklere aktarılırken, çiftçi ortakların krediye ulaşımının da zorlaştırıldığı ortaya çıktı. Tarımdanhaber.com’un haberine göre, 2020’de imza ve kefil ile 25 bin TL kredi alabilen çiftçi, 2025’te taşıt rehni verse bile 200 bin TL krediye ulaşamıyor.
TİCARİ ŞİRKETE DÖNÜŞTÜ
Konuyu değerlendiren Çiftçi-Sen Başkanı Ali Bülent Erdem yaşanılanları şöyle anlattı: “Geçmişte kooperatife üye olanların oluşturduğu sandıklar vardı oralarda biriken paralar üzerinden ve kooperatifin kazandığı kâr üzerinden kendi üyelerine kredi veriyorlardı. Ama artık yapılmıyor. Kendileri banka üzerinden alıyorlar. Üzerine de kendi primini koyuyor, böylece çiftçi için bankadan almaktan daha pahalıya geliyor. Burası artık çiftçiyi destekleyen bir yer olmaktan çıktı, bir ticari faaliyet yürüten şirket oldu.”
Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş çiftçinin kooperatife gitmekten korktuğunu söyledi. Neredeyse tüm çiftçilerin kooperatife borçlu olduğunu söyleyen Demirtaş, “Çiftçi malını vermeye gitse, malın ederinden daha fazla borcu olduğu için önce borç kesiliyor, çiftçiye bir şey kalmıyor. Bu yüzden kooperatif şu an çiftçiden mal da alamıyor, çiftçiye kredi de vermiyor. Çiftçi ile bütün bağı koptu ticari bir işletme oldu” diye konuştu.
‘Kredi yok, su yok destek yok’
Çiftçinin içinde bulunduğu durumu değerlendiren Konya Pancar ve Tarım Ürünleri Üreticileri Derneği Başkanı Ahmet Bestil, “Ziraat Bankası da kredi vermiyor. Bir kart veriyorlar. Bunu almak için de köye eksper geliyor onun masrafını da çiftçi peşin ödüyor. Bu masraf da 100 binlerce lira olduğu için çiftçi o karta da başvuramıyor” dedi. Başta Konya olmak üzere birçok ovada su kalmadığını da söyleyen Bestil, “Su yok, kredi yok, destek yok, maliyetler tavan çiftçi çok dertli acil destek bekliyor” diye konuştu.
